Người Hà Nhì vái lạy tổ tiên trong dịp Tết Thiếu nhi 

Chúng tôi đến thôn Kin Chu Phìn 2, xã Nậm Pung đúng dịp người Hà Nhì nơi đây đang tưng bừng đón Tết Thiếu nhi của dân tộc mình. Thôn Kin Chu Phìn 2 có 90% là đồng bào dân tộc Hà Nhì sinh sống; người Hà Nhì vốn có tính cộng đồng sâu sắc, được gắn kết chặt chẽ với nhau bởi tín ngưỡng, phong tục, tập quán lâu đời. Tết Thiếu nhi là ngày thể hiện sự quan tâm của người lớn đối với những trẻ, với mong muốn xua đuổi bệnh tật, cầu chúc cho con trẻ trong thôn bản có sức khỏe, học hành thật tốt...

Từ sáng sớm, mỗi gia đình trong thôn chuẩn bị một một mâm cơm mang đến sân nhà trưởng thôn hoặc trưởng họ để làm Tết Thiếu nhi. Mỗi mâm cơm gồm các món đặc trưng nhưng không cầu kỳ, chủ yếu từ nông sản người dân tự nuôi trồng, tự chế biến như: thịt gà, lạc rang, đỗ tương, trứng rán, rau cải luộc, bí đỏ luộc, khoai lang luộc, khoai sọ, khoai tây, xôi nếp, rượu trắng và hoa. Số lượng món ăn mỗi gia đình chuẩn bị sẽ là số chẵn, và phải ít hơn số lượng món trong mâm cỗ của trưởng thôn, phó thôn.

Theo phong tục, chỉ những đàn ông có vợ mà trong gia đình không có người chết trong vòng 3 năm mới được tham gia phần lễ cúng này. Thầy cúng và đại diện các gia đình làm lễ trước mâm thờ, cầu cho trẻ con trong thôn bản luôn khỏe mạnh, xua tan bệnh tật, học hành tiến bộ. Sau đó, những người đàn ông ngồi tại mâm cỗ của gia đình mình, lần lượt chúc nhau những lời chúc tốt đẹp, cùng thưởng thức cỗ Tết và trò chuyện. Thôn Kin Chu Phìn 2 vốn thường xuyên được nhiều du khách ghé thăm, bởi cảnh sắc nên thơ giữa núi rừng, với những đặc trưng văn hóa và ẩm thực đặc sắc. Chính vì thế, cũng không ít du khách trong nước và quốc tế muốn được trải nghiệm bản sắc văn hóa trong dịp Tết này. Phụ nữ và trẻ em sẽ thưởng thức những mâm cỗ trong nhà, cùng uống nước ngọt và tiếp nối những câu chuyện dịp đầu năm. Một mâm cỗ dành cho các bà, các mẹ được đặt ngay cạnh bếp lửa, nơi vốn mang nhiều ý nghĩa tín ngưỡng và rất quan trọng trong đời sống của người Hà Nhì. Để bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của đồng bào các dân tộc trên địa bàn xã Nậm Pung đã xây dựng các chương trình, kế hoạch, lồng ghép các nguồn lực đầu tư các thiết chế văn hóa; đồng thời tích cực tuyên truyền cho nhân dân duy trì, phát huy những nét đẹp văn hóa truyền thống để tạo thành các sản phẩm văn hóa độc đáo, thu hút khách du lịch đến với địa phương tham quan, trải nghiệm.

Người Hà Nhì quây quần trong những mâm cơm ngày Tết

Trải qua bao đời, Tết Gạ Ma O, hay Tết Thiếu nhi của người Hà Nhì vẫn được bảo tồn và phát huy cho đến ngày nay, với những giá trị trường tồn của nó vẫn còn giữ nguyên vẹn sự kỳ bí cổ xưa. Đây là một trong những nét đẹp văn hóa đang được chính quyền, người dân địa phương gìn giữ và phát huy.

Quang Phấn