Bắc Hà có 14 dân tộc anh em cùng chung sống trong đó đông nhất là dân tộc Hmông, Dao, Tày, Nùng.

Thuộc vùng cao nguyên đá vôi và gồm nhiều dãy núi với thung lũng hẹp, đất nông nghiệp rất ít chủ yếu là đất lâm nghiệp, sông suối và có khí hậu á nhiệt đới , Bắc Hà có điều kiện thuận lợi phát triển các loại cây trồng , đặc biệt là cây ăn quả như mận tam hoa, mơ , lê , nhãn... Từ những năm 70 nhất là trong công cuộc đổi mới 15 năm trở lại Bắc Hà đã phát triển diện tích trồng cây ăn quả ôn đới nhất là mận tam hoa. Năm 2000 khi chưa tách huyện Si Ma Cai (9/2000) toàn huyện Bắc Hà đã có diện tích trồng mận tam hoa 1.950 ha; có năm chiếm 90% sản lượng mơ mận toàn tỉnh và trở thành kinh tế mũi nhọn của địa phương.

Cùng với đặc trưng về kinh tế, Bắc Hà còn nhiều trang sử đấu tranh oanh liệt chống giặc ngoại xâm tiềm ẩn trong các di tích còn tồn tại đến nay như: Thành cổ Trung Đô (xã Bảo Nhai) do chúa Bầu Vũ Văn Uyên cùng con cháu xây dựng những thập kỷ 30 đầu thế kỷ XVI để bảo vệ vùng căn cứ sông Chảy, là hậu cứ chống nhà Mạc bảo vệ biên cương . Căn cứ thủ lĩnh Giàng Chẩn Mìn và Giàng Chẩn Hùng ở Lao Dìn Phàng, Tà Chải, Trung Đô đánh tan giặc Hán cờ vàng cùng bọn tướng phỉ Sần Dìn Pao khi chúng đem quân đánh chiếm Bắc Hà tháng 4/1872. Đánh bại âm mưu xâm chiếm Bắc Hà của bọn thực dân Pháp năm 1886. Phối hợp với cánh quân Cờ Đen phục kích ở dốc Trung Đô đánh tan một đại đội lính Pháp khi chúng tấn công lên Bắc Hà năm 1891; Căn cứ Triệu Tiến Tiên ở bản Cái, Nghĩa Đô tiến về Trúc Lâu (châu Lục Yên) làm cứ điểm chỉ huy phong trào kháng pháp ở hai tỉnh Lào Cai – Yên Bái đã từng được phong làm “quốc vương”. Ông đã tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân và tổ chức cuộc khởi nghĩa chống thực dân Pháp xâm lược tháng 10/1914; di tích kiến trúc nghệ thuật nhà cổ Hoàng A Tưởng ở thị trấn được xây dựng năm 1914 và hoàn thành năm 1921. Tuy đã trải qua 80 năm tồn tại cùng thời gian, phủ bao lớp rêu phong cổ kính nhưng vẫn đứng uy nghi nổi trội giữa khu dân cư đông đúc, phố xá tấp nập, là một di sản văn hoá góp phần tìm hiểu kiến trúc, lịch sử xã hội vùng dân tộc miền núi thời phong kiến Việt Nam đã được nhà nước xếp hạng di tích lịch sử - văn hoá quốc gia.

Bên cạnh các di tích lịch sử - văn hoá , Bắc Hà còn nhiều danh lam thắng cảnh kỳ thú như: núi Cô Tiên không chỉ đẹp về cảnh quan môi trường mà còn chức đựng nhiều truyền thuyết dân gian. Hang Tiên ở Bảo Nhai với nhiều thắng cảnh đẹp kỳ vĩ có rừng nguyên sinh, những nhũ đá muôn hình vạn trạng, những chú voi, đại bàng, bồn tắm thiên nhiên, những hang lớn như mê cung huyền ảo, những rào luỹ đá, những tháp cổ to nhỏ, những đảo nắng đầy hoa thơm cỏ lạ, những truyền thuyết về miếu Ba cô có huyền bí thiêng liêng ... mời bạn đi du lịch trên sông Nậm Chảy.

Đặc biệt, cùng với mận tam hoa Bắc Hà còn có rượu ngô bản Phố trong vắt thơm ngon. Có chợ văn hoá nơi gặp gỡ của biết bao tình duyên đôi lứa thấp thỏm đợi chờ và bịn rịn chai tay – nơi đây bán dủ các loại hoa thơm cỏ ngọt; trang phục thổ cẩm các dân tộc Hmông, Dao với nhiều loại hình hoa văn rực rỡ. Có văn hoá ẩm thực với món ăn Thắng cố nghi ngút rượu nồng cùng với phở chua đầy hương vị rừng núi. Có các lễ hội Lồng Tồng cầu mưa với điệu múa xoè uyển chuyển của người Tày – Tà Chải, Na Hổi ; là những vốn văn hoá đặc sắc góp phần làm phong phú đời sống tinh thần của đồng bào các dân tộc.

Khai thác thế mạnh về kinh tế- văn hoá của địa phương , những năm qua Bắc Hà đã chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng nông – lâm - tiểu thủ công nghiệp - dịch vụ thu nhiều thành quả tích cực: Tốc độ phát triển kinh tế (GDP) và thu nhập bình quân đầu người ngày càng tăng lên, số hộ nghèo và đói ngày càng thu hẹp. Thời gian tới Bắc Hà tiếp tục phấn đấu tăng sản lượng lương thực và nhịp độ phát triển kinh tế xây dựng vững mạnh toàn diện thành điểm sáng trên vùng cao nguyên trắng.