Thực hiện tốt việc sắp xếp, ổn định dân cư giúp người dân từng bước ổn định cuộc sống vươn lên xóa đói, giảm nghèo

Tỉnh Lào Cai có 25 dân tộc cùng sinh sống. Các dân tộc thiểu số chiếm 66,2% dân số toàn tỉnh. Vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Lào Cai có 138 xã, phường, thị trấn, trong đó có 66 xã, phường, thị trấn đặc biệt khó khăn thuộc khu vực III, 04 xã khu vực II, 68 xã khu vực I; có 605 thôn đặc biệt khó khăn. Đồng bào các dân tộc thiểu số sinh sống tập trung chủ yếu ở vùng nông thôn.

Để ổn định cuộc sống, phát triển kinh tế - xã hội đối với vùng đồng bào DTTS, thời gian qua, tỉnh Lào Cai đã và đang tích cực triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030. Trong đó có Dự án 1 tập trung giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt và Dự án 2. Quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết

Ngay sau khi được Thủ tướng Chính phủ giao kế hoạch vốn đầu tư phát triển và mục tiêu nhiệm vụ (tại Quyết định số 652/QĐ-UBND ngày 28/5/2022 của Thủ tướng Chính phủ), tỉnh Lào Cai đã kịp thời phân bổ nguồn vốn tới các địa phương, đơn vị để tố chức triển khai thực hiện, đến nay tỉnh Lào Cai đã đạt được kết quả đáng khích lệ.

Đối với việc thực hiện Dự án 1 tập trung giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt. Năm 2023, có 119 hộ được đầu tư nhà ở; đầu tư 26 công trình cấp nước sinh hoạt tập trung cho 3.560 hộ, giải ngân 19.386 triệu đồng; thực hiện hỗ trợ cho 163 hộ mua sắm máy móc, nông cụ phục vụ sản xuất; hỗ trợ 4.883 téc nước, bồn chứa nước và 4.825m ống dẫn nước/4.883 hộ. Cho vay đất ở 2.410 triệu đồng với 49 khách hàng; cho vay nhà ở 9.807 triệu đồng với 247 khách hàng; chuyển đổi nghề 33.276 triệu đồng với 408 khách hàng.

Năm 2024, tỉnh tiếp tục thực hiện giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho đồng bào DTTS và MN. Theo Báo cáo của UBND tỉnh trong 9 tháng đầu năm 2024 UBND cấp huyện đã khẩn trương phê duyệt danh sách các hộ được hỗ trợ theo chương trình, đẩy nhanh tiến độ các nhà đang triển khai xây dựng chưa hoàn thành và đến nay đã thực hiện khởi công được 62 nhà, trong đó xây dựng hoàn thành được 7 nhà trên địa bàn tỉnh. Lũy kế kết quả thực hiện từ đầu chương trình đến nay xây dựng hoàn thành được 227/351 nhà, dự kiến phấn đấu sẽ xây dựng hoàn thành 124 nhà còn lại trong năm 2024.

Tiếp tục đầu tư công trình cấp nước sinh hoạt tập trung, thực hiện các thủ tục nghiệm thu công trình hoàn thành và thanh quyết toán các công trình đã giải ngân được 11.066 triệu đồng. Ngân sách địa phương 550 triệu đồng. Lập, trình phê duyệt dự toán và tổ chức mời thầu đã giải ngân 2.673 triệu đồng cho 891 hộ mua téc, lu đựng nước.

Đối với Dự án 2. Quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết: Ngoài ra việc Quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết tập trung (03 dự án), cụ thể: (1) Dự án Sắp xếp dân cư thiên tai thôn Ta Khuấn, xã Sơn Thủy, huyện Văn Bàn, đã xin ý kiến đồ án xong, đang chờ phê duyệt quy hoạch chung của xã Sơn Thủy; (2) Dự án SXDC thiên tai thôn Láo Vàng, xã Phìn Ngan, huyện Bát Xát, đã có Quyết định phê duyệt dự án đầu tư (Quyết định số 1772/QĐ-UBND ngày 03/4/2023 của UBND huyện Bát Xát). Đến nay huyện đã ban hành Thông báo thu hồi đất; Lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho 12 hộ gia đình và 01 tổ chức. Đơn vị thi công đang thi công hạng mục cấp nước. Đã thi công xong đập đầu mối thu nước nguồn 1+2, bể lọc thô, bể cắt áp, bể áp lực và khoảng 2km tuyến ống cấp nước; (3) Dự án sắp xếp dân cư thiên tai thôn Tả Pa Cheo, xã Pa Cheo, huyện Bát Xát, đã có Quyết định phê duyệt dự án đầu tư (Quyết định số 1755/QĐ-UBND ngày 31/3/2023 của UBND huyện Bát Xát). Đến nay UBND huyện đã ban hành Thông báo thu hồi đất; Lập phương án Lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho 28 hộ gia đình và 01 tổ chức. Hiện đang thực hiện thi công san gạt mặt bằng, tỉnh Lào Cai tập trung hỗ trợ 04 hộ theo hình thức sắp xếp dân cư xen ghép, gồm (Bảo Thắng 02 hộ, Sa Pa 02 hộ); UBND thành phố Lào Cai đang triển khai đầu tư 02 dự án sắp xếp dân cư tại 02 xã Hợp Thành, Thống Nhất, trong đó sử dụng nguồn vốn Chương trình MTQG năm 2022, 2023 để GPMB dự án. Hiện nay, dự án tại xã Hợp Thành đã giải ngân được 1.260 triệu đồng, dự án tại xã Thống Nhất đã hoàn thiện hồ sơ để trình Quyết định phê duyệt Dự án.

Việc triển khai tốt hai dự án trên thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia 1719, góp phần ổn định đời sống cho người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Lào Cai, tạo tiền đề vững chắc để người dân vươn lên phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống, vươn lên xóa đói, giảm nghèo./.