Y Tý thơ mộng

Trong những năm gần đây Y Tý được nhiều khách du lịch biết đến là mảnh đất thơ mộng với nhiều cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, con người thân thiện, giàu bản sắc. Hằng năm, Y Tý đón hàng chục nghìn du khách đến tham quan, trải nghiệm. Đối với những khách nơi xa đến họ thường liên hệ với các hộ dân kinh doanh dịch vụ homestay để lưu trú qua đêm và sử dụng các dịch vụ, do đó rất thuận tiện cho bà con chuẩn bị các chương trình tiếp đón. Theo đó, những nhu cầu về ẩm thực địa phương, vui chơi văn nghệ của du khách sẽ được cung cấp khá đầy đủ. Nắm bắt được nhu cầu lưu trú của khách du lịch ngày càng nhiều, chị Sần Thó Mơ, người dân tộc Hà Nhì, thôn Choản Thèn đã sửa sang lại căn nhà trình tường truyền thống của gia đình để làm dịch vụ homestay. Việc rọn dẹp, vệ sinh, trang trí cảnh quan cũng được gia đình chị đặc biệt quan tâm. Chị Sần Thó Mơ, thôn Choản Thèn, xã Y Tý chia sẻ: Để phục vụ ăn uống nghỉ ngơi cho khách gia đình cần thực hiện tốt công tác vệ sinh môi trường, được khách phản hồi rất tốt. Qua đó góp phần tăng thu nhập cho gia đình và đỡ vất vả hơn nhiều so với làm ruộng.

Việc người dân địa phương tham gia vào các hoạt động du lịch đã có nhiều đóng góp trong việc hình thành, phát triển du lịch cộng đồng. Từng bước nâng cao ý thức trong việc cải thiện vệ sinh, cảnh quan môi trường, tạo cảnh quan “xanh - sạch - đẹp”; đầu tư, mua sắm thêm các trang thiết bị để đón khách tham quan, lưu trú và cùng nhau xây dựng thôn nông thôn mới, tạo điểm đến an toàn, hấp dẫn. Tích cực tham gia các lớp bồi dưỡng, học tập kinh nghiệm để nâng cao chất lượng dịch vụ đáp ứng nhu cầu của khách du lịch. Tăng cường đăng tải thông tin lên mạng xã hội Facebook, Youtube, Zalo…thu hút khách du lịch sử dụng các dịch vụ của gia đình mình. Kể từ khi du lịch cộng đồng xuất hiện, bà con ở xã Y Tý có cơ hội tiếp xúc nhiều nền văn hóa khác nhau từ trong nước đến khách quốc tế qua đó đã làm thay đổi nếp sống, sinh hoạt và tư duy của bà con nới đây. Ngoài kinh doanh dịch vụ homestay, nhiều hộ dân đã mở dịch vụ tắm lá thuốc, cho thuê trang phục dân tộc để khách du lịch trải nghiệm, chụp hình.

Chị Nguyễn Thị Quỳnh, khách du lịch tâm sự: Đặt chân đến mảnh đất Y Tý tôi cản thấy đây là một vùng dất hoang sơ, với vẻ đẹp tự nhiên và con người thân thiện. Và đặc biệt hôm nay, tôi được trải nhiệm bộ trang phục truyền thống của người Hà Nhì do chính tay của người phụ nữ Hà Nhì thêu may với nhiều đường nét tinh sảo và thể hiện được sự cần cù chịu khó của người phụ nữ, cũng là nét đẹp của người dân tộc nơi đây. Cảm nhận này đối với với tôi là một trải nghiệm vô cùng tuyệt vời.

Nhiều vật dụng truyền thống được trưng bày tại các homestay phục vụ khách du lịch

Để tạo nên sức hấp dẫn cho du khách khi tiếp cận và sử dụng dịch vụ homestay, nhiều mô hình do người dân tham gia thực hiện đã được hình thành như: Đội văn nghệ người Hà Nhì, người Mông, những điểm tham quan cánh đồng lúa ruộng bậc thang... Cùng với đó là việc khôi phục, duy trì và phát huy những nghề đan lát và các lễ hội truyền thống, các trò chơi dân gian…, góp phần tạo nên sự độc đáo trong phát triển du lịch cộng đồng. Đến với Y Tý ngoài được tìm hiểu, trải nghiệm bản sắc văn hóa của đồng bào các dân tộc, chiêm ngưỡng vẻ đẹp của những thửa ruộng bậc thang kỳ vĩ, khám phá cánh rừng nguyên sinh với nhiều loài cây và hoa đặc trưng, quý hiếm như: Đỗ quyên, Đào rừng, Sơn Tra, Phong lá đỏ… khách du lịch còn được chinh phục đỉnh Lảo Thẩn cao 2.860m so với mực nước biển.  Hiện Y Tý có khoảng trên 100 poster có thể dẫn khách, phục vụ ăn nghỉ vào các ngày trong tuần.

Anh Vàng A Hù, thôn Phìn Hồ, xã Y Tý cho biết: Mình là một trong những người đi đầu dẫn đoàn leo Lảo Thẩn ở đây. Qua đi dẫn khách mình cũng tuyên truyền và đưa được nhiều anh em poster đi làm cùng mình; hiện nhóm của mình có 30 poster phục vụ khách leo Lảo Thẩn. Trong quá trình dẫn đoàn mọi người có thêm thu nhập phục vụ cuộc sống mà không phải đi làm thuê ở nơi khác nữa.

Từ năm 2018 đến nay, du lịch cộng đồng tại xã vùng cao Y Tý đã có sự phát triển mạnh mẽ. Các chính sách phát triển du lịch nông thôn đã đem lại nhiều thay đổi cho một xã vùng cao còn nhiều gian khó, mở ra những cơ hội cho đồng bào các dân tộc nơi đây phát huy tiềm năng, lợi thế tham gia các hoạt động khai thác du lịch, gia tăng giá trị nông nghiệp. Hiện, Bát Xát đã và đang cụ thể hóa các chủ trương, Nghị quyết của tỉnh bằng Đề án số 05 về phát triển du lịch gắn với bảo tồn bản sắc văn hoá dân tộc giai đoạn 2020-2025, do đó Y Tý đang có rất nhiều thuận lợi để phát triển lĩnh vực du lịch. Tuy nhiên, nhìn từ thực tế Y Tý còn đang gặp rất nhiều khó khăn bởi nhiều lý do khác nhau như: Cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ, giao thông đi lại còn khó khăn; số lượng dịch vụ du lịch còn manh mún, tự phát; chất lượng chưa cao, chưa đạt được kỳ vọng đặt ra; trình độ dân trí không đồng đều nên việc tuyên truyền, vận động người dân tham gia vào các hoạt động du lịch cũng là một thách thức không nhỏ....

Khách du lịch trải nghiệm mùa lúa chín tại Y Tý

Ông Nguyễn Văn Tài, Bí thư Đảng ủy xã Y Tý cho biết: Chúng tôi đề nghị với tỉnh, huyện và các đơn vị đẩy nhanh tiến độ thi công các tuyến đường và các quy hoạch trên địa bàn xã để Y Tý thực chất trở thành điểm du lịch hấp dẫn với du khách, giao thông đi lại thuận tiện. Tiếp tục chỉ đạo tăng cường công tác tuyên truyền tới cán bộ, đảng viên và Nhân dân xác định kinh tế du lịch là một lĩnh vực mũi nhọn của Y Tý để từ đó nâng cao nhận thức của người dân và của cả hệ thống chính trị; góp phần xây dựng Y Tý trở thành xã có sự phát triển kinh tế gắn với du lịch của huyện Bát Xát.

Với các hoạt động kích cầu, phục hồi du lịch sau đại dịch Covid-19, du khách đến với Y Tý đã tăng dần, chỉ tính riêng từ đầu năm đến nay đã có gần 30 nghìn lượt khách đến với Y Tý, doanh thu đạt gần 16 tỷ đồng. Đây là tiền đề quan trọng tạo đà cho du lịch Y Tý từng bước phát triển trong tương lai. Theo Quyết định 1845/QĐ-TTg ngày 26/9/2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển Khu du lịch quốc gia Sa Pa, tỉnh Lào Cai, huyện Bát Xát có 2 sản phẩm du lịch và 03 phân khu du lịch mới trong tổng thể các sản phẩm du lịch của Khu Du lịch Quốc gia Sa Pa và Quy hoạch chung Y Tý theo Quyết định số 2012/QĐ-UBND ngày 29/6/2020 của UBND tỉnh thì khu đô thị du lịch Y Tý được phát triển theo định hướng du lịch nghỉ dưỡng, sinh thái, văn hóa. Do đó, huyện Bát Xát đang tập trung nguồn lực, lãnh đạo, chỉ đạo phát triển du lịch hiệu quả gắn với bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc. Đẩy nhanh tiến độ quy hoạch chi tiết, hoàn thiện các hạng mục kết cấu hạ tầng dịch vụ du lịch tại khu vực Y Tý. Phát huy kết quả khả quan của Chương trình mục tiêu Quốc gia về nông thôn mới, chương trình OCOP, phát triển hệ thống các sản phẩm du lịch đặc sắc với định hướng “Bát Xát - thiên đường của các chương trình du lịch đi bộ dã ngoại và thể thao mạo hiểm hấp dẫn”. Tăng cường triển khai nhiều hoạt động quảng bá, xúc tiến các sản phẩm du lịch đặc thù, xây dựng Y Tý trở thành trung tâm du lịch mới, giàu bản sắc. Ông Nguyễn Quang Bình, Chủ tịch UBND huyện Bát Xát khẳng định: “Huyện sẽ thực hiện chủ trương của tỉnh và lồng ghép các nguồn lực để đầu tư hạ tầng khung cũng như tranh thủ sự đồng thuận của Nhân dân và khối doanh nghiệp cùng đồng hành với chính quyền để sớm đưa Y Tý trở thành khu du lịch trọng điểm của tỉnh”.

Tin tưởng rằng, bằng sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp trong công tác chỉ đạo, quản lý, điều hành; sự đồng hành tích cực của các tổ chức doanh nghiệp, công ty lữ hành sẽ tạo được sự chuyển biến tích cực về nhận thức của Nhân dân địa phương trong việc tham gia vào các hoạt động du lịch, sớm đưa Y Tý trở thành trung tâm du lịch mới, giàu bản sắc của tỉnh Lào Cai./.