Nhằm phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên địa bàn, tạo môi trường thuận lợi để thúc đẩy, hỗ trợ quá trình hình thành, phát triển loại hình doanh nghiệp khởi nghiệp, Ủy ban Nhân dân thành tỉnh đã ban hành và triển khai Kế hoạch số 274/KH-UBND ngày 24/10/2017 của UBND tỉnh Lào Cai về việc “Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Lào Cai giai đoạn 2017-2020, định hướng đến năm 2025”.

Theo Lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Lào Cai, Kế hoạch này tập trung vào 6 nhóm giải pháp chính nhằm thúc đẩy gia tăng số lượng doanh nghiệp thành lập mới theo hướng lập nghiệp và khởi nghiệp; kêu gọi doanh nghiệp đầu tư trên địa bàn; phát triển hộ kinh doanh cá thể lên mô hình doanh nghiệp; vận động chi nhánh, văn phòng đại diện của các công ty, doanh nghiệp chuyển đổi sang thành lập doanh nghiệp trực thuộc đóng trên địa bàn thành phố.

Bên cạnh đó, tỉnh Lào Cai chủ trương tìm kiếm, tuyển chọn và tập hợp các cá nhân, nhóm cá nhân, doanh nghiệp khởi nghiệp có ý tưởng, dự án khởi nghiệp mới mẻ, sáng tạo và có triển vọng phát triển nhất để tiến hành đào tạo nâng cao năng lực chuyên môn, kỹ năng.

Các doanh nghiệp khởi nghiệp không chỉ được tập trung hỗ trợ về thủ tục hành chính, thuế, tiếp cận đất đai thuận lợi mà còn tiếp cận vốn vay ưu đãi và phát triển thị trường. Tỉnh còn hỗ trợ giới thiệu đối tác, nhà đầu tư, hỗ trợ thủ tục cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp khởi nghiệp của Tỉnh thông qua các đại diện khoa học và công nghệ, đại diện thương mại Việt Nam ở nước ngoài tiếp cận thị trường nước ngoài; kết nối các thành phần trong hệ sinh thái khởi nghiệp của tỉnh Lào Cai với các tỉnh, thành phố trong nước và quốc tế.

Sau hơn 02 năm triển khai thực hiện, tỉnh Lào Cai đã đạt được những kết quả đáng khích lệ. Hàng năm, tỉnh đều tổ chức các cuộc thi tìm kiếm ý tưởng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, đồng thời phát động chương trình khởi nghiệp. Qua đó đã có 02 dự án khởi nghiệp của Lào Cai đã lọt vào vòng chung kết cuộc thi Dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thanh niên nông thôn toàn quốc năm 2019. Tại Cuộc thi Dự án khởi nghiệp sáng tạo thanh niên nông thôn lần thứ 6 – năm 2020, Dự án “Chuỗi cung ứng và kinh doanh các sản phẩm từ cây tam thất trồng ở Si Ma Cai – Lào Cai” xuất sắc đoạt 2 giải gồm: Giải Dự án thực hiện tiêu chuẩn LocalG.A.P và giải Ba (ảnh dưới).

Đối với hoạt động đào tạo khởi nghiệp, đào tạo nâng cao và huấn luyện doanh nghiệp, từ 2017 đến nay, trên địa bàn toàn tỉnh đã thực hiện tư vấn hỗ trợ khởi nghiệp, qua đó đã thành lập được 52 hợp tác xã, chuyển đổi hoạt động theo Luật Hợp tác xã năm 2012, hành lập mới được 10 hợp tác xã nông nghiệp. Các cơ quan, đơn vị liên quan đã tổ chức 12 lớp (663 học viên) tập huấn, đào tạo hướng dẫn kỹ năng lập dự án, kế hoạch sản xuất kinh doanh cho các hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác, hợp tác xã; giúp các đối tượng có ý tưởng kinh doanh và lập thành một dự án, kế hoạch kinh doanh khả thi, truyển tải những kiến thức cơ bản về khởi sự kinh doanh; phối hợp với Hội Luật gia tỉnh Lào Cai tổ chức 03 lớp tuận huấn cho 64 học viên kiến thức pháp luật về hợp đồng hợp tác, đối thoại về chính sách cho các hộ nông dân, doanh nghiệp, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh Lào Cai; tổ chức 02 lớp cho 110 học viên tập huấn, đào tạo nâng cao năng lực cán bộ quản lý hợp tác xã nông nghiệp.

Về công tác hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp tiếp cận vốn đối với doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn, năm 2018 đã hỗ trợ vay vốn tạo việc làm cho 1.000 lao động, 05 doanh nghiệp nhỏ và vừa thu hút trên 370 lao động của công ăn việc làm ổn định, với doanh số cho vay 2,8 tỷ đồng. Đáng chú ý, hỗ trợ 04 doanh nghiệp được tiếp cận và hưởng lợi chính sách phát triển sản xuất, chế biến sản phẩm nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản ...  với tổng kinh phí hỗ trợ là 7.128 tỷ đồng; hỗ trợ 10 đoàn viên, thanh niên phát triển kinh tế với tổng giá trị 500 triệu đồng. Các dự án vay vốn đã sử dụng vốn vay vào đúng mục đích, tạo việc làm và thu nhập cho người lao đông, góp phần phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Trong công tác hỗ trợ liên kết, hợp tác, truyền thông cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, tỉnh Lào Cai đã hợp tác với Đại học Thái Nguyên khảo sát, thúc đẩy hình thành và phát triển hoạt động “Khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và phát triển nguồn nhân lực tỉnh Lào Cai”: Xây dựng mạng lưới chuyên gia, hàng năm hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Lào Cai về đào tạo; nâng cao năng lực cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; tổ chức sự kiện về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; hỗ trợ hoạt động của một số cơ sở ươm tạo, tổ chức thúc đẩy kinh doanh, tổ chức cung cấp thiết bị dùng chung; kết nối mạng lưới khởi nghiệp, hỗ trợ khởi nghiệp, đầu tư mạo hiểm; kết nối và hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ...; phối hợp với tỉnh Phú Thọ và các đơn vị thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức Hội thảo “ Đánh giá thực trạnh nhận thức của các tổ chức, doanh nghiệp về Hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại tỉnh Lào Cai”. Qua đó giúp tỉnh Lào Cai hình thành Hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thông qua việc triển khai các đề tài, dự án nghiên cứu khoa học có sự tham gia của sinh viên để thành lập từ 2-3 vườm ươm Khoa học công nghệ.

Đạt được những kết quả trên, song các hoạt động khởi nghiệp trong tỉnh thời gian qua vẫn mang tính phong trào, chưa thực sự mang lại hiệu quả. Số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp, đặc biệt là khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ và mô hình kinh doanh mới còn ít và gặp nhiều khó khăn như: Ý tưởng khởi nghiệp còn hạn chế, nguồn lực đầu tư không có, thiếu tính đổi mới, sáng tạo. Thiếu các dịch vụ hỗ trợ, tiếp cận tài chính, các dịch vụ tư vấn hỗ trợ để có thể thương mại hóa sản phẩm, phát triẻn doanh nghiệp thành công.

Bên cạnh đó, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của tỉnh Lào Cai vẫn đang ở giai đoạn hình thành, các phong trào khởi nghiệp trong tỉnh còn hoạt động phân tán, thiếu tập trung, các mối liên kết giữa các thành phần của hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo chưa được đồng bộ.

Vai trò của Nhà nước trong việc hỗ trợ các hoạt động của doanh nghiệp khởi nghiệp còn hạn chế, các chính sách chữa rõ ràng để phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo như: Quỹ hỗ trợ vốn, chính sách khuyến khích tư nhân đầu tư mạo hiểm vào các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, khuyến khích các chương trình đào tạo đổi mới sáng tạo trong trường học,...

Thực tế trên cho thấy, yêu cầu kiến tạo một hệ sinh thái khởi nghiệp mang tính đổi mới, tập trung vào việc phát triển hạ tầng khởi nghiệp và khuyến khích ứng dụng các công nghệ, kỹ thuật tiên tiến, hiện đại nhằm tạo ra nhiều ý tưởng kinh doanh sáng tạo, hiệu quả để thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư đối với Lào Cai đang rất cấp thiết. Và trong đó, rất cần tỉnh Lào Cai sớm có các chính sách khuyến khích cụ thể cho phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo./.