Theo Nghị quyết số 10-NQ/TU, đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050, tỉnh Lào Cai tập trung vào 06 ngành hàng chủ lực (cây chè, cây dược liệu, cây chuối, cây quế, cây dứa, chăn nuôi lợn) và phát triển sản xuất lâm nghiệp, kinh tế đồi rừng theo hướng bền vững.

Giá trị các ngành hàng chủ lực đạt trên 10.445 tỷ đồng/năm 2025

Mục tiêu năm 2025 thực hiện chuyển đổi khoảng 2.6251 ha đất sản xuất nông nghiệp, đất đồi rừng kém hiệu quả sang trồng mới các cây trồng chủ lực, tiềm năng (dược liệu, chè, chuối, dứa, quế, cây ăn quả...). Đồng thời đặt mục tiêu cụ thể đối với từng ngành hàng chủ lực. Trong đó cây chè tập trung phát triển vùng nguyên liệu, cải tạo, thâm canh nâng cao năng suất, chất lượng; trồng mới 199 ha, nâng tổng diện tích chè lên 8.797 ha, giá trị đạt trên 700 tỷ đồng.

Đẩy mạnh liên kết sản xuất gắn với chế biến, tiêu thụ sản phẩm; trồng mới 430 ha cây dược liệu hàng năm, nâng diện tích cây dược liệu hàng năm lên 1.540 ha, giá trị đạt 700 tỷ đồng. Cây chuối xây dựng vùng sản xuất tập trung theo hướng VietGAP, cấp mã vùng trồng; trồng mới 1.150 ha nâng diện tích cây chuối toàn tỉnh lên 3.500 ha, giá trị đạt trên 800 tỷ đồng.

Phát triển vùng sản xuất dứa chuyên canh theo phương pháp rải vụ, áp dụng khoa học kỹ thuật; trồng mới 240 ha dứa, nâng diện tích dứa toàn tỉnh lên 2.598 ha, giá trị đạt trên 350 tỷ đồng. Duy trì vùng trồng quế tập trung, theo hướng sản xuất hàng hóa, trồng mới 200 ha nâng diện tích quế lên trên 61.000 ha, giá trị đạt 1.406 tỷ đồng.

Phát triển mạnh chăn nuôi lợn trang trại tập trung theo hình thức công nghiệp, bán công nghiệp, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm; phát triển thêm 169.888 con, nâng tổng đàn lên 600.000 con, giá trị ước đạt 2.200.000 tỷ đồng.

Phát triển sản xuất lâm nghiệp, kinh tế đồi rừng theo hướng bền vững; vùng nguyên liệu gỗ rừng trồng tập trung đạt 114.000 ha, giá trị trên 4.288 tỷ đồng (bao gồm ngành hàng quế).

Xây dựng vùng nguyên liệu hàng hóa tập trung có chất lượng gắn với chế biến, tiêu thụ sản phẩm

Năm 2025, tập trung rà soát, chuyển đổi 320 ha đất sản xuất kém hiệu quả sang trồng chè mới đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương. Duy trì và mở rộng 1.118,9 ha chè hữu cơ tại huyện Bắc Hà; tập trung thâm canh tăng năng suất 4.500 ha chè kinh tế đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu, năng suất tăng lên 10 - 15%. Cải tạo, thay thế giống chè già cỗi, năng suất thấp bằng những giống mới năng suất, chất lượng cao (Bát Tiên, Kim Tuyên…). Thu hút đầu tư thêm 02 cơ sở chế biến (Bảo Yên, Bát Xát) quy mô doanh nghiệp/hợp tác xã với tổng công suất thiết kế của các nhà máy chế biến đạt trên 40.000 tấn/năm. Đồng thời nâng công suất dây chuyền chế biến hiện đại, nâng tỷ lệ sử dụng máy móc vào chế biến chè đạt trên 80%. Đầu tư công nghệ chế biến sâu, đa dạng mẫu mã, nâng giá trị sản phẩm/đơn vị canh tác từ 10 - 15% so với năm 2022; nâng tỷ lệ chế biến chè xanh lên 20 - 30%. Từng bước tăng tỷ lệ xuất khẩu sang các nước EU, Đông Âu, Đài Loan.

Tập trung thâm canh tăng năng suất 4.500 ha chè kinh tế đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu.

Đẩy mạnh liên kết sản xuất, gắn vùng nguyên liệu với cơ sở chế biến, tiêu thụ sản phẩm. Phấn đấu đến hết năm 2025, diện tích cây dược liệu đạt 4.755 ha. Chủ yếu sử dụng giống Atiso, cát cánh, đương quy, xuyên khung, chùa dù… Thực hiện chuyển đổi khoảng 80 ha đất sản xuất kém hiệu quả sang trồng cây dược liệu hàng năm. Thu hút đầu tư xây dựng 06 cơ sở bảo quản, chế biến sản phẩm tại vùng sản xuất cây dược liệu tập trung. Trước mắt tập trung vào thị trường tiêu thụ trong nước, từng bước đề xuất cơ chế ưu tiên tiêu thụ dược liệu sản xuất trong nước.

Tuỳ thuộc vào nhu cầu thị trường và khả năng thu mua của doanh nghiệp để bố trí cơ cấu giống cho phù hợp như chuối tiêu xanh, chuối tây, chuối ngự Đại Hoàng và giống mới như GL3-2, GL3-5 và các giống khác. Thực hiện chuyển đổi khoảng trên 300 ha đất kém hiệu quả sang phát triển sản xuất chuối. Xây dựng vùng sản xuất tập trung theo hướng VietGAP, phấn đấu 100% diện tích chuối hàng hóa được cấp mã vùng trồng. Hỗ trợ doanh nghiệp sớm hoàn thành xây dựng và đi vào vận hành dự án nhà máy sản xuất sợi dệt và tinh bột chuối Musa Golden Lào Cai tại Bảo Thắng. Phấn đấu năm 2025 trên 90% sản lượng được xuất khẩu chính ngạch. Trong thời gian tới, chủ động mở rộng và phát triển xuất khẩu chuối thành phẩm (chuối sấy dẻo, chuối sấy...) sang thị trường Nga, EU...

Tiếp tục duy trì và phát triển vùng sản xuất dứa trên địa bàn tỉnh hết năm 2025 đạt 2.598 ha. Thực hiện chuyển đổi trên 210 ha đất sản xuất kém hiệu quả sang sản xuất dứa. Tiếp tục thu hút thêm các doanh nghiệp đầu tư nhà máy chế biến sản phẩm với công suất phù hợp với vùng nguyên liệu tại huyện: Mường Khương, Bát Xát, Bảo Thắng... phấn đấu trên 50% sản lượng dứa được chế biến, đóng hộp tại chỗ. Tập trung chế biến sâu các sản phẩm từ dứa, mở rộng thị trường xuất khẩu sang Mỹ và các nước EU.

Chăn nuôi lợn ở vùng thấp khuyến khích chuyển đổi mạnh theo hướng trang trại công nghiệp, công nghệ cao đảm bảo an toàn sinh học, vệ sinh môi trường; tỷ lệ đàn lợn được nuôi trong trang trại, công nghiệp chiếm trên 40%; chuyển đổi nhanh cơ cấu giống lợn sang sử dụng các giống lợn ngoại, lợn lai; chủ động sản xuất giống tốt tại chỗ. Chăn nuôi lợn vùng cao phát triển mạnh giống lợn đen bản địa. Tiếp tục kêu gọi và tạo điều kiện tốt nhất để doanh nghiệp đầu tư xây dựng cơ sở giết mổ công nghiệp hiện đại; 100% sản phẩm thịt bán trên thị trường được kiểm tra, kiểm soát tại điểm hoặc cơ sở giết mổ tập trung; không còn tình trạng giết mổ tại gia đình. Giá trị sau chế biến, giết mổ tăng 11 - 12% so với giá trị thịt hơi.

Thu hoạch sản phẩm vỏ quế tại Bắc Hà.

Năm 2025, tập trung chăm sóc tốt diện tích 60.830 ha quế hiện có, tiếp tục trồng mới 198 ha. Hình thành vùng trồng quế tập trung, theo hướng sản xuất hàng hóa, nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững tại các huyện Bảo Yên, Bảo Thắng, Bắc Hà, Văn Bàn. Cấp chứng nhận thêm khoảng 1.000 ha quế đạt tiêu chuẩn hữu cơ. Năm 2025 kêu gọi 01 doanh nghiệp vào liên kết sản xuất và chế biến sâu các sản phẩm từ Quế tại huyện Bảo Yên; đẩy nhanh xây dựng, triển khai hoạt động nhà máy chế biến quế của công ty Vinasimex tại huyện Bảo Thắng. Khuyến khích sản xuất xuất khẩu các thị trường khó tính; tìm kiếm thị trường lâm sản xuất khẩu, tập trung vào thị trường Mỹ và các nước châu Âu.

Phát huy tối đa các dịch vụ lâm nghiệp, dịch vụ môi trường rừng... Tổ chức triển khai thực hiện 05 đề án phát triển du lịch sinh thái; nâng tỷ lệ che phủ rừng đến năm 2025 đạt trên 60%. Chuyển đổi linh hoạt đất quy hoạch cho lâm nghiệp, ưu tiên giành quỹ đất cho trồng rừng sản xuất. Duy trì vùng nguyên liệu gỗ rừng trồng quy mô đạt trên 119.000 ha. Phấn đấu tăng giá trị thu nhập từ diện tích rừng trồng sản xuất hàng hóa tập trung lên 40 triệu đồng/ha/năm vào năm 2025. Phấn đấu trên 75% khối lượng gỗ khai thác được qua chế biến. Tập trung đầu tư xây dựng 01 nhà máy sản xuất viên nén sinh khối; tiếp tục xây dựng 02 trung tâm chế biến lâm sản tại huyện Bảo Thắng và Bảo Yên; hoàn thiện vận hành các dây chuyền còn lại của nhà máy MDF Bảo Yên; kêu gọi và hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà máy điện sinh khối tại Lào Cai. Tập trung đầu tư xây dựng các sản phẩm mang thương hiệu Quốc gia, đáp ứng các tiêu chuẩn, nhu cầu thị trường quốc tế; chú ý các thị trường xuất khẩu lâm sản chính là Mỹ, Trung Quốc, Hàn Quốc và các nước EU...

Khai thác điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, lợi thế so sánh, các địa phương tập trung phát triển sản phẩm tiềm năng theo chuỗi giá trị từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ sản phẩm; mở rộng các mô hình nông nghiệp gắn với du lịch sinh thái, bảo vệ môi trường bền vững: Ngoài các ngành hàng chủ lực trên; các địa phương căn cứ tiềm năng, lợi thế và điều kiện thực tế lựa chọn các loại cây trồng, vật nuôi có tiềm năng để xây dựng các đề án, dự án, kế hoạch thực hiện Chiến lược phát triển nông nghiệp hàng hóa cho phù hợp. Phấn đấu mỗi địa phương xây dựng ít nhất từ 2 - 3 sản phẩm tiềm năng, đặc hữu, tổ chức liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị; kêu gọi, thu hút các nhà đầu tư xây dựng nhà máy chế biến gắn với vùng nguyên liệu.

Theo Kế hoạch, nhu cầu vốn thực hiện phát triển nông nghiệp hàng hoá trên địa bàn tỉnh Lào Cai năm 2025 là gần 1.200 tỷ đồng để hỗ trợ sản xuất cây trồng chủ lực, tiềm năng và hỗ trợ phát triển chuỗi, cơ sở bảo quản, chế biến nông sản./.