Tham dự cuộc họp có lãnh đạo các sở, ngành tỉnh: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Xây dựng, Giáo dục và Đào tạo, Văn hoá và Thể thao, Công Thương, Lao động - Thương binh và Xã hội, Y tế, Tài nguyên và Môi trường, Thông tin và Truyền thông, Giao thông vận tải, Nội vụ, Công an tỉnh, Cục Thống kê tỉnh, Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh; Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố và lãnh đạo Phòng Tài chính - Kế hoạch, Văn phòng Điều phối nông thôn mới cấp huyện.

Quang cảnh cuộc họp.

Đồng chí Hoàng Quốc Khánh, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh nhấn mạnh: Tại cuộc họp, các cơ quan, đơn vị, địa phương không bàn lùi mà phải bàn làm sao để tìm được các giải pháp phù hợp giải quyết những khó khăn, hạn chế, vướng mắc hiện tại nhằm đạt được mục tiêu kế hoạch đã đề ra trong năm 2024. Đặc biệt là việc duy trì 62 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 05 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; không để xã nào xảy ra trường hợp bị thu hồi Quyết định công nhận đạt chuẩn. Một số tiêu chí nông thôn mới cần phải linh động trong quá trình triển khai thực hiện, đánh giá, thẩm định…

Theo báo cáo, thành phố Lào Cai hoàn thành nhiệm vụ nông thôn mới hiện duy trì 04/05 chỉ tiêu, còn 1 chỉ tiêu chưa đạt (có ít nhất 01 xã trên địa bàn đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021 - 2025). Huyện Bảo Thắng đạt chuẩn huyện nông thôn mới hiện duy trì 02/05 chỉ tiêu, còn 03 chỉ tiêu chưa đạt (có 100% số xã trên địa bàn đạt chuẩn nông thôn mới; 100% số thị trấn trên địa bàn đạt chuẩn đô thị văn minh; có ít nhất 50% số xã trên địa bàn đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao).

Đối với 62 xã đã được công nhận “Xã đạt chuẩn nông thôn mới”, bình quân mỗi xã duy trì được 15,03/19 tiêu chí nông thôn mới. Trong 61 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới từ trước năm 2021 (xã Thống Nhất/thành phố Lào Cai công nhận năm 2021) dự kiến 16 xã có khả năng bị thu hồi Quyết định tại huyện Mường Khương, Bát Xát, Băc Hà, Văn Bàn, thành phố Lào Cai.

Đối với 05 xã đạt chuẩn xã nông thôn mới nâng cao; bình quân mỗi xã duy trì 13 tiêu chí. Trong đó: Xã Sơn Hải, huyện Bảo Thắng duy trì 19/19 tiêu chí; xã Sơn Hà, huyện Bảo Thắng duy trì 18/19 tiêu chí; xã Xuân Quang, huyện Bảo Thắng duy trì 14/19 tiêu chí; xã Tả Chải, huyện Bắc Hà duy trì 8/19 tiêu chí; xã Liên Minh, thị xã Sa Pa duy trì 6/19 tiêu chí.

Đồng chí Đỗ Văn Duy, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chánh Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh báo cáo tiến độ xây dựng, duy trì các xã/huyện nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao.

Đối với 11 xã đăng ký hoàn thành nông thôn mới năm 2024, đến nay bình quân đạt 14,82 tiêu chí/xã. Trong đó xã Vĩnh Yên (huyện Bảo Yên) đạt 18/19 tiêu chí; 02 xã Mường Hoa (thị xã Sa Pa) và xã Chiềng Ken (huyện Văn Bàn) đạt 17/19 tiêu chí; 04 xã Cam Cọn, Bảo Hà, Kim Sơn (huyện Bảo Yên) - xã Nậm Dạng (huyện Văn Bàn) đạt 15/19 tiêu chí; 03 xã Bản Liền (huyện Bắc Hà) - xã Điện Quan (huyện Bảo Yên) - xã Sán Chải (huyện Si Ma Cai) đạt 14/19 tiêu chí; xã Tả Van (thị xã Sa Pa) đạt 09/19 tiêu chí.

Đối với 07 xã đăng ký hoàn thành nông thôn mới nâng cao, bình quân đạt 12,14 tiêu chí/xã. Trong đó xã Phú Nhuận, huyện Bảo Thắng đạt 18/19 tiêu chí; xã Nghĩa Đô, huyện Bảo Yên đạt 17/19 tiêu chí; xã Đồng Tuyển, thành phố Lào Cai đạt 15/19 tiêu chí; xã Hợp Thành, thành phố Lào Cai đạt 14/19 tiêu chí; xã Võ Lao, xã Khánh Yên Thượng, huyện Văn Bàn hoàn thành 11/19 tiêu chí; xã Quang Kim, huyện Bát Xát: đạt 6/19 tiêu chí

Trong quá trình triển khai Bộ tiêu chí xã nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025 còn một số chỉ tiêu, tiêu chí khó thực hiện như: Tiêu chí Trường học, Nghèo đa chiều, Lao động; chỉ tiêu Tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thể thấp còi (tiêu chí Y tế); chỉ tiêu Thực hiện truy xuất nguồn gốc các sản phẩm chủ lực của xã gắn với xây dựng vùng nguyên liệu và được chứng nhận VietGap hoặc tương đương (tiêu chí Tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn); một số chỉ tiêu mới của tiêu chí Môi trường và An toàn thực phẩm. Các xã đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, một số chỉ tiêu, tiêu chí đánh giá mới “chạm ngưỡng” đạt chuẩn nên việc duy trì mức độ đạt chuẩn còn hạn chế.

Giai đoạn 2021 - 2025, thực hiện theo Bộ tiêu chí mới với quy định đạt chuẩn cao hơn nên việc duy trì đạt chuẩn 19 tiêu chí ở các xã gặp nhiều khó khăn, thách thức. Một bộ phận cộng đồng, Nhân dân còn trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước; việc huy động đóng góp ủng hộ trong xây dựng nông thôn mới gặp nhiều khó khăn, đặc biệt tại các xã khu vực III. Nguồn vốn trực tiếp của Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới được ưu tiên để hỗ trợ cho các xã còn hạn chế. Việc phân cấp cho UBND xã làm chủ đầu tư một số danh mục dự án, công trình gặp nhiều khó khăn do năng lực cán bộ cấp xã còn hạn chế, do đó tiến độ thực hiện còn chậm…

Lãnh đạo UBND huyện Mường Khương, Bắc Hà, Si Ma Cai báo cáo tình hình, tiến độ thực hiện và đề xuất giải pháp duy trì, phấn đấu xã đạt chuẩn nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao năm 2024.

Tham gia ý kiến tại cuộc họp, lãnh đạo UBND các huyện, thị xã, thành phố cho biết: Địa phương đã rà soát. họp, bàn bạc đưa ra giải pháp nhằm duy trì các xã đã được công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao; đồng thời chủ động bố trí kinh phí để thực hiện một số tiêu chí về cơ sở vật chất văn hoá, nhà ở, phòng học… và tuyên truyền, vận động người dân tích cực tham gia xây dựng nông thôn mới đối với những nội dung người dân tự thực hiện. Tuy nhiên trong quá trình triển khai, các xã còn gặp khó khăn tập trung chủ yếu vào các chỉ tiêu, tiêu chí về Quy hoạch, Thu nhập, Nghèo đa chiều, Môi trường, Trường học, thẻ Bảo hiểm y tế, sử dụng nước sạch… Năm 2024, các địa phương sẽ nỗ lực, quyết tâm để duy trì các xã đã đạt chuẩn nông thôn mới, không để bị thu hồi Quyết định công nhận khi xét, đánh giá lại. Đồng thời đề xuất tỉnh quan tâm bố trí, bổ sung kinh phí cho các xã để triển khai thực hiện một số tiêu chí; các sở, ngành tỉnh quan tâm hỗ trợ địa phương trong việc đánh giá, thẩm định các tiêu chí nông thôn mới phụ trách…

Giám đốc Sở Tài chính, Sở Công Thương chia sẻ với những khó khăn của các địa phương trong thực hiện Bộ tiêu chí nông thôn mới.

Trao đổi tại cuộc họp, lãnh đạo một số sở, ngành tỉnh chia sẻ với các địa phương về những khó khăn, thách thức khi triển khai thực hiện Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025, đặc biệt là khó khăn trong việc bố trí nguồn lực. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, lãnh đạo tỉnh cũng như các cấp, các ngành, địa phương đã rất nỗ lực, điều hành chỉ đạo và triển khai thực hiện tuy nhiên kết quả chưa được như mong muốn, mục tiêu đề ra. Trong quá trình rà soát, theo dõi, đánh giá, thẩm định các tiêu chí phụ trách, một số xã chưa đạt chỉ tiêu, tiêu chí về điện, chợ, cán bộ, công chức xã, sân chơi cho trẻ em… Các địa phương cần xây dựng kế hoạch cụ thể theo từng tháng và có những giải pháp phù hợp để áp dụng thực hiện hiệu quả; giải ngân nguồn vốn sự nghiệp Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới đảm bảo tiến độ. Đặc biệt là đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân tích cực tham gia xây dựng nông thôn mới; không trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước để sớm hoàn thành, đạt chuẩn các chỉ tiêu, tiêu chí nông thôn mới.

Các huyện, thị xã, thành phố sớm có tờ trình gửi Sở Tài chính, Sở Kế hoạch và Đầu tư để thẩm định, báo cáo UBND tỉnh phân bổ nguồn kinh phí thực hiện. Đối với các xã đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao cần tiếp tục duy trì các tiêu chí, không để bị thu hồi Quyết định. Đối với 11 xã đăng ký hoàn thành nông thôn mới và 07 xã đăng ký hoàn thành nông thôn mới nâng cao năm 2024; các cấp, các ngành, địa phương cần phải dồn lực, cùng chung tay xây dựng để đạt mục tiêu đề ra.

Đồng chí Đỗ Xuân Thủy, Phó Chánh Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh đề nghị các huyện, thị xã, thành phố thực hiện tốt công tác báo cáo theo quy định.

Kết luận cuộc họp, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Hoàng Quốc Khánh cho rằng phong trào xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Lào Cai trong giai đoạn này chưa sôi nổi, tích cực được như giai đoạn trước. Do đó đến nay kết quả chưa đạt được như kỳ vọng, mục tiêu đề ra từ đầu nhiệm kỳ. Đồng chí đề nghị cấp ủy, chính quyền cấp huyện, cấp xã phải sát sao hơn nữa, tích cực chỉ đạo việc tổ chức triển khai Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới trên địa bàn. Tiếp tục duy trì mức độ đạt chuẩn và phấn đấu hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao theo Bộ tiêu chí.

Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh chỉ rõ từng chỉ tiêu, tiêu chí của từng xã chưa đạt và đề nghị địa phương tập trung nghiên cứu có giải pháp, xây dựng kế hoạch cụ thể thực hiện. Đối với 46 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới có từ 14/19 tiêu chí trở lên cần tiếp tục duy trì mức độ đạt chuẩn. 16 xã còn lại dưới 14/19 tiêu chí có nguy cơ bị thu hồi Quyết định công nhận cần đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các chỉ tiêu, tiêu chí chưa đạt chuẩn; đặc biệt các tiêu chí Thu nhập, Môi trường và An toàn thực phẩm, Quốc phòng và An ninh trước tháng 8/2024. Đồng thời đẩy mạnh thực hiện Bộ tiêu chí thôn nông thôn mới, thôn kiểu mẫu giai đoạn 2022 - 2025. Những xã đã đảm bảo 19/19 tiêu chí nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao thì hoàn thành sớm các hồ sơ liên quan, gửi các cơ quan, đơn vị thẩm định, đánh giá để trình UBND tỉnh công nhận theo quy định. Đồng chí lưu ý đối với 62 xã đã đạt chuẩn nông thôn mới, các sở, ngành phụ trách tiêu chí cần vận dụng các quy định để đánh giá linh hoạt, không máy móc, cứng nhắc. Thực hiện thẩm định chi tiết, cụ thể đối với các xã có nguy cơ bị thu hồi quyết định công nhận từ đó đề ra các giải pháp, hướng dẫn các xã thực hiện để đạt chuẩn tiêu chí, chỉ tiêu.

Đồng chí Hoàng Quốc Khánh, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh kết luận cuộc họp.

Các địa phương chủ động bố trí kinh phí thực hiện xây dựng nông thôn mới trên địa bàn. Đối với các danh mục công trình đã được giao cần sớm hoàn thiện hồ sơ, báo cáo kinh tế kỹ thuật để kịp thời thi công đảm bảo tiến độ. Ưu tiên bố trí nguồn vốn đối ứng với các danh mục công trình đã được giao danh mục đầu tư; chủ động huy động các nguồn vốn hợp pháp, đóng góp của Nhân dân. Đối với những tiêu chí có tính chất định tính cao cần vận dụng linh hoạt, phù hợp với thực tế, tránh lãng phí nguồn lực nhưng vẫn phải đảm bảo theo quy định của tỉnh, của Trung ương. Đặc biệt phải tăng cường công tác tuyên truyền, vận động các tổ chức xã hội, các doanh nghiệp trên địa bàn, người dân tham gia phát triển sản xuất, các lớp đào tạo nghề góp phần tăng thu nhập, giảm tỷ lệ nghèo đa chiều, vệ sinh môi trường; phân loại chất thải sinh hoạt...

Các ngành và huyện, thị xã, thành phố cần phối hợp chặt chẽ trong quá trình thực hiện Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới. Cơ quan thường trực Chương trình tiếp tục theo dõi, đôn đốc, tổng hợp kết quả, tiến độ triển khai thực hiện xây dựng nông thôn mới của các địa phương; từ nay đến tháng 8/2024 báo cáo định kỳ 2 lần/tháng về UBND tỉnh để nắm bắt, chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc kịp thời, đảm bảo mục tiêu đề ra…/.